qədəm

is. <ər.>

1. Addım. Vəsiqəli adamlara hər qədəmdə təsadüf etmək mümkün idi. M. S. O.. Atlar başladılar qədəm ilə getməyə. Ə. H.. // Saylarla bərabər məsafə bildirir. Uzaqda bir alaçıq görünür, alaçıqdan on qədəm kənar, kolun dalısında Sona xanım . . o yan-bu yana baxır. M. F. A.. <Güldəstə:> . . Zinyət xanım bu dörd divarın arasında qalıb, ikicə qədəm kənara çıxmayıb. N. V..

2. Ayaq. Nə xoş olardı o saat ki, bəxt üzündən mən; Qədəmlərində ölüb yarımın, verəydim can. H. x.. Bir iş görmək xəyalın varsa, qədəmlərini tanıdığın yerlərə qoy. M. S. O.. <Əbdüləli bəy:> O gözəl qədəmlərə baxmaq böyük səadətdir. C. C.. Qədəm basmaq (qoymaq) – 1) ayaq basmaq, daxil olmaq. Dün naz ilə qədəm basanda bağa; Şimşadü sənubər düşdü ayağa. Q. Z.. Qədəm qoyub yar yanına gələndə; Elə gəl, elə get, yol inciməsin. A. A.; 2) məc. başlamaq, şüru etmək, iqdam etmək. İctimai işlərə yenicə qədəm qoymuş bu qadınlar dəstəsinin başında duran . . qoca bir qadın idi. S. S. A.. Əhməd həmişəki kimi burada da öz sevdiyi şüarını təkrar edib, icrasına qədəm qoydu. B. T..

◊ Qədəmi yüngül (xoş) – bax ayağı yüngül («ayaq»da). <Mirzə Salman:> Bənövşə, yenə də qabağa düşüb yol göstər. Nişanlı qızın qədəmləri yüngüldür. S. Rəh.. Yağ, a qar, yağ, qədəmin xoşdur, yağ! Döyünən qəlbimizi coşdur, yağ! S. Rüst.. Qədəmin mübarək (olsun)! – gələn adamı təbrik üçün işlənir – xoş gəlmisən! <Ağca xanım:> Elə həmişə sən gələsən, qədəmin mübarək olsun! H. S.. qədəm-qədəm zərf Addım-addım. Gəzəcəkdir qəddəm-qədəm bağımı; Görəcəkdir üzümlü çardağımı. A. S..